Wat is logopedie?
Logopedie is een paramedisch beroep in de gezondheidszorg en in het onderwijs. De logopedie houdt zich bezig met de preventie, het onderzoek en de behandeling van stoornissen en beperkingen op het gebied van spraak, taal, stem en gehoor.
Het woord ‘logopedie’ is samengesteld uit de Griekse woorden ‘logos’ en ‘paidein’. ‘Logos’ staat voor gesproken woord en ‘paidein’ voor opvoeden. Logopedie betekent dus ‘opvoeden tot het gesproken woord’. Vroeger gebruikte men hiervoor wel eens de term ‘spraakleraar’.
Logopedie heeft inmiddels een hele ontwikkeling doorgemaakt. Logopedie houdt ook in: hulpverlening bij stoornissen en beperkingen in de communicatie. Communicatie is meer dan praten alleen. Communicatie omvat vele uitingsvormen, waaronder taal, lezen en schrijven, gebaren, spraakafzien en ondersteunde communicatiesystemen.
Wat doet een logopedist?
De logopedist geeft in de eerste plaats behandeling (therapie) na een grondig onderzoek. Zo’n behandeling heeft tot doel stoornissen in het normale communicatiegedrag te voorkomen, te beperken of te verhelpen. Hiervoor gebruikt de logopedist specifieke methodes die gegroeid zijn uit wetenschappen als geneeskunde, psychologie, opvoedkunde, taalkunde, …
Naast behandeling geeft de logopedist ook adviezen en informatie. Hiermee begeleidt de logopedist ook de omgeving van mensen met spraak-, taal-, stem- en gehoorstoornissen.
De logopedist werkt vaak samen met andere deskundigen: een arts, tandarts, psycholoog, leerkracht of een andere paramedicus. Uiteraard kan een stoornis in de communicatie ook verholpen of gunstig beïnvloed worden door bijvoorbeeld een medische, tandheelkundige, psychologische of andere behandeling. Daarom juist blijft samenwerking tussen de verschillende deskundigen zo belangrijk.
Problemen waar een logopedist zich voornamelijk mee bezighoudt, situeren zich binnen de vakgebieden:
-spraakstoornissen: bv. articulatiestoornissen, afwijkend mondgedrag (mondademen, duimzuigen, tongpersen (foutief slikken), motorische spraakstoornissen (dysartrie), …
-taalstoornissen: bv. taalontwikkelingsstoornissen, lees-, schrijf- en rekenstoornissen (dyslexie, dyscalculie, dysorthografie), neurologische taalstoornissen (afasie), …
-stemstoornissen: bv. heesheid, stemverlies, verkeerd stemgebruik (foutieve stemtechniek) en/of stemmisbruik (bv. veelvuldig roepen)
-…
Waarom is logopedie nodig?
Meer dan ooit leven wij in een communicatiemaatschappij. Goede communicatieve vaardigheden en een normale taalontwikkeling zijn belangrijk voor de overdracht van informatie, kennis en gevoelens. Dankzij communicatie en taal is het mogelijk om met anderen samen te leven.
Bovendien is taal een belangrijke voorwaarde om goed te leren lezen, schrijven en rekenen. Communicatie- en taalstoornissen hebben bijgevolg een negatieve invloed op ons sociaal en emotioneel leven. Logopedie richt zich op de hulpverlening bij communicatiestoornissen en vervult daarom een duidelijke maatschappelijke rol.